
6. Sınıf 2.Ünite: Kültür ve Miras
- 0 comments
- Başlık; 6. Sınıf
- 4
Ders 1
SB.6.2.1.Orta Asya’da kurulan ilk Türk devletlerinin coğrafi, siyasal, ekonomik ve kültürel özelliklerine ilişkin çıkarımda bulunur.
Destan, yazıt ve diğer kaynaklardan yararlanılır.
Kazandırılacak Beceri: Zaman ve kronolojiyi algılama,
Kazandırılacak Değer : Kültürel Mirasa Duyarlılık
KANIT 1
Türk hakanı Ötüken dağlarında oturur ise ülkede hiçbir sıkıntı olmaz. Bunca diyara kadar orduları yürüttüm ve anladım ki: Ötüken dağlarından daha iyi bir yer asla yok imiş
Orhun Kitabeleri ,Muharrem Ergin
Türk Devleti’nin başında kim bulunurdu?
Kanıt 2:
Akılsız hakanlar tahta oturmuş şüphesiz, kötü hakanlar tahta oturmuş şüphesiz. Kumandanları da akılsız imişler şüphesiz, kötü imişler şüphesiz. Beyleri, halkı itaatkar olmadığı için, Çin halkı hilekar ve sahtekar olduğu için, beylerle halkı karşılıklı kışkırttığı için, Türk halkı kurduğu devleti elden çıkarıvermiş.
Orhun Kitabeleri, Muharrem Ergin
Türk halkı devletini nasıl kaybetmiştir?
Kanıt 3:
Bilge Tonyukuk ben kendim Çin ilindi kılındım. Türk milleti Çine tabi idi. Türk milleti hanını bulmayıp Çinden ayrıldı, hanlandı. Hanını bırakıp Çine tekrar teslim oldu. Tanrı şöyle demiştir: Han verdim, hanını bırakıp teslim oldun.
Orhun Kitabeleri ,Muharrem Ergin
Türk Milleti kime tabi olmuştur?
Kanıt 4:
Bir tilki derisi iki kere soyulmaz.
Kırdaki sülünü ararken evdeki tavuğu kaçırma.
Divan-ı Lügat ’it Türk (SAV:ATASÖZÜ)
Türkler hangi hayvanları avlarlardı?
Kanıt 5:
Türk illerinde Türk oku ötmeyen, Türk kolu yetmeyen, Türk’e boyun eğmeyen bir yer yoktu. Bu durum yabancı kavimleri kıskandırıyordu. Yabancı kavimler birleştiler, Türkler’in üzerine yürüdüler. Bunun üzerine Türkler çadırlarını, sürülerini bir araya topladılar; çevresine hendek kazıp beklediler. Düşman gelince vuruşma da başladı. On gün savaştılar. Sonuçta Türkler üstün geldi.
Türkler nerede barınıyordu?
…
Kanıt 9:
Göçebe olanlar dışında yarı göçebe hayat süren Türkler de vardı. Bunları diğer göçebelerden ayıran temel özellik, devamlı konakladıkları bir yerlerinin olmasıdır. Yani at sırtında devamlı yer değiştiren topluluklara nazaran mevsimsel göçler yapmaktaydılar. Bu göçler kışın geçirildiği yer olan “kışlak” ve yazların geçirildiği yer olan “yaylak” arasında düzenli gidip gelme şeklinde geçmekteydi .Göç alanları, yani yaylalar rastgele seçilen yerler değildi. Her boyun belirli bir yaylası ve otlağı vardı. Yaylak olarak seçilen yerler genellikle suyun bol olduğu, göl veya akarsu kenarları, açık, düz ve haşerenin az olduğu sahalar tercih edilirdi.
Salim Koca,2010,s.29
Eski Türklerde göçebelik kültürü nasıldır?
İncelediğiniz kanıtlara göre Türkler’in İslamiyet’ten önceki yaşamını tartışınız.
İSLAMDAN ÖNCE BİZ ETKİNLİĞİ
Yönerge
- Sizden bir öykü yazmanız istenmektedir.
- Yazdığınız öyküde zaman aralığı İslam öncesi devirdir.
- Öykünüzde en fazla 5 karakter bulunmalıdır.
- En az 25 cümle kullanınız.
- Öykünüzde kanıtlardaki bilgileri de kullanınız.
- Konu seçimi size aittir.
- Süre 25 dakikadır.
- Türkçe ‘yi akıcı, düzgün ve etkili kullanınız.
- Noktalama ve imlaya dikkat ediniz.
İSLAMDAN ÖNCE BİZ ETKİNLİĞİ ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | |
Öyküyü yazmıştır. | |||||
Kronolojik dilime dikkat etmiştir. | |||||
Öyküde en fazla 5 karakter bulunmaktadır. | |||||
En az 25 cümle kullanmaktadır. | |||||
Öyküde kanıtlardaki bilgileri kullanmıştır. | |||||
Süre sınırlamasına uymuştur. | |||||
Türkçe ‘yi akıcı, düzgün ve etkili kullanmıştır. | |||||
Noktalama ve imlaya dikkat etmiştir. | |||||
Zaman ve kronolojiyi algılama becerisi kazanmıştır. | |||||
Kültürel mirasa duyarlılık değeri kazandırılmıştır. | |||||
İslamiyet’ten önceki Türklerleilgili coğrafi, siyasal, ekonomik ve kültürel özelliklerine ilişkin çıkarımda bulunmuştur. |
NOT:DEĞERLENDİRMELERİNİZİ 1 İLE 5 ARASINDA YAPINIZ.
Ders 2
SB.6.2.2.İslamiyet’in ortaya çıkışını ve beraberinde getirdiği değişimleri yorumlar.
Kazandırılacak Beceri: Zaman ve kronolojiyi algılama
Kazandırılacak Değer: Kültürel Mirasa Duyarlılık
Süre:4 saat
İSLAMİYET ÖNCESİ ARAP TOPLUMU
İslam öncesinde Araplar, puta tapardı.
Kan davaları ve kabile savaşları yaygındı.
Kölelik vardı.
Zulüm, sömürü ve ırkçılık gibi yaygın kötülükler vardı.
İSLAMİYET SONRASI ARAP TOPLUMU
İslamiyet’ten sonra tek Allah inancı kabul edildi.
İslamiyet’ten sonra Müslümanlar kardeş olarak birbirlerini tanıdılar.
Kölelik kaldırıldı.
Haram ile Helal öğrenildi.
Ahlaki olmayan davranışlara son verildi.
Kanıt 1:
İslâm’dan önce Arabistan’ın çeşitli bölgelerinde kurulan, Araplar’ın sosyal ve ekonomik hayatında önemli rol oynayan panayırların en tanınmışı Mekke’nin güneydoğusunda Tâif ile Nahle arasındaki Ukâz’da kurulurdu.
Ukaz Panayırı nerede kurulurdu?
Kanıt 2:
Ukâz taşlık alanlarla su kaynaklarının bulunduğu geniş bir vadidir. İnsanların burada toplanıp alışveriş yapmaları, başta şiir olmak üzere yarışmalar düzenlemeleri, kendileri ve kabilelerinin şerefi uğrunda birbirleriyle mücadele ederlerdi.
Ukaz Panayırı’ nda Araplar ne gibi etkinliklerde bulunurdu?
Kanıt 3:
Ukaz yalnızca Mekke ve Taif civarında yaşayanların değil, hac ziyareti amacıyla yarımadanın çeşitli bölgelerinden gelen putperest Arap kabileleriyle Hire ve Kinde gibi komşu devletler tarafından gönderilen ticaret kervanlarının da katıldığı çok geniş bir kitleye hitap ediyordu.
Ukaz Panayırı kimlere hitap ediyordu?
Kanıt 4:
Panayıra Gazze ve Busrâ’dan şarap, Suriye’nin diğer şehirlerinden yağ, üzüm ve silâh, Tâif’ten deri, Yemen’den giyecek ve diğer yerlerden çeşitli ürünler gelmekteydi. Dericilik sektörünün en seçkin örnekleri burada sergileniyordu.
Ukaz Panayırı’ nda hangi ürünlerin ticareti yapılırdı?
Kanıt 5:
Ticarî faaliyetlerin yanı sıra toplumsal ve kültürel etkinliklerin de gerçekleştirildiği Ukâz’da akrabalıklar kurulur, antlaşmalar yapılır, ihtilâflar çözülürdü. Şairler kırmızı deriden kurulan çadırlarda en güzel şiirlerini okur ve birbirleriyle yarışırlardı.
Ukaz Panayırı’ nda ticaret dışında neler yapılırdı?
Kanıt 6:
Resûlullah, 614 itibaren Hz. Ebû Bekir ve Bilâl-i Habeşî gibi ilk Müslümanlarla birlikte haram aylarda panayırlara katılarak tebliğ faaliyetinde bulunmuş, Ukâz panayırında Kindeliler ile müttefiklerini İslâm’a davet etmiş, fakat bu daveti kabul görmemiştir.
HZ: Peygamber ilk Müslümanları niçin Ukaz Panayırı’ na göndermiştir?
Kanıt 7:
İslâm’ın Arabistan yarımadası dışına yayılmasıyla mevcut ticaret yolları güzergâhlarının değişmesi, Basra’da Mirbed panayırının kurulması, nesep iddiası ve kabile düşmanlıklarının eski gücünü kaybetmesi yanında çeşitli ekonomik ve sosyal sebeplerle Ukâz diğer bazı Arap panayırları gibi zamanla canlılığını ve önemini kaybetmiştir.
İslam’ın yayılması Ukaz Panayırı ’nı nasıl etkilemiştir?
Kanıtlardan hareketle İslam öncesi Arap toplumu ile İslam sonrası Arap toplumu arasındaki farkları yorumlayınız.
ElnureAzizova, “Ukaz”, DİA, c.42, 2012, s.61-62
TİYATROYLA ÖĞRENİYORUZ
Yönerge
- Sınıfta beşer kişilik 3 grup oluşturunuz.
- Bu gruplar size verilen konulardan birini seçmelidir.
- Konu 1:Ukaz panayırı’nda İslam’dan önce bir günü canlandırınız.
- Konu 2:UkazPanayırı’naİslamı tebliğe giden ilk Müslümanlar ve konuştukları kişileri canlandırınız.
- Konu 3:UkazPanayırı’nda İslam’dan sonra yaşanılanları canlandırınız.
- Metinleri siz oluşturmalısınız.
- Etkinlik süresi her konu için 20 dakikadır.
- Ders sonunda sınıf arkadaşlarınızla değerlendiriniz.
Tiyatroyla öğreniyoruz etkinliği akran ve özdeğerlendirme formu
1.arkadaşım | 2.Arkadaşım | 3.Arkadaşım | 4.Arkadaşım | Ben | |
Konu seçiminde fikrini ifade etmiştir. | |||||
Grupla iletişimde bulunmuştur. | |||||
Verilen görevlerde aktif görev almıştır. | |||||
Dramada rol almıştır. | |||||
Grup arkadaşlarıyla olumlu ilişkiler kurmuştur. | |||||
Grup arkadaşlarıyla uyum içinde çalışmıştır. | |||||
Süre sınırlamasına uymuştur. |
NOT:DEĞERLENDİRMELERİNİZİ 1 İLE 5 ARASINDA PUANLAYINIZ.
1.Arkadaşım:
2.Arkadaşım:
3.Arkadaşım:
4.Arkadaşım:
Ders 3
SB.6.2.3.Türklerin İslamiyet’i kabulleri ile birlikte siyasi, sosyal ve kültürel alanlarda meydana gelen değişimleri fark eder.
Kazandırılacak Beceri: Zaman ve kronolojiyi algılama
Kazandırılacak Değer: Kültürel Mirasa Duyarlılık
Süre:4 saat
Ders 4
SB.6.2.4.Türklerin Anadolu’yu yurt edinme sürecini 11.ve 13.yüzyıllar kapsamında analiz eder.
Türkiye Selçukluları Dönemi’nde gerçekleştirilen kültürel faaliyetlerin Anadolu’nun yurt edilme süreci üzerindeki etkisine vurgu yapılır.
Kazandırılacak Beceri:Zaman ve kronolojiyi algılama
Kazandırılacak Değer: Kültürel mirasa duyarlılık
Kazandırılacakkavramlar:Han,Hamam,Türbe,Kervansaray,Vakıf,Medrese,Bimaristan
,İmaret, Camii
Süre:5 saat
Ders 5
SB.6.2.5.Tarihi ticaret yollarının toplumlar arası siyasi, kültürel ve ekonomik ilişkilerdeki rolünü açıklar.
Tarihi İpek ve Baharat yolları ,ilgili haritalar üzerinden ele alınır.
Kazandırılacak Beceri :Zaman ve kronolojiyi algılama
Kazandırılacak Değer :Kültürel mirasa duyarlılık
Süre:5 saat
Diğer dersler/kazanımlar (3, 4 ve 5) ünitenin tamamındadır!