
5.SINIF
SOSYAL BİLGİLER ÇALIŞMA KAĞIDI
7.ÜNİTE
KÜRESEL BAĞLANTILAR
KONU
YAŞADIĞIM YERİN ÜLKE EKONOMİSİNE KATKISI
KAZANIM
SB.5.7.1. Yaşadığı yer ve çevresinin ülkemiz ile diğer ülkeler arasındaki ekonomik ilişkilerdeki rolünü araştırır.
Tarım, sanayi, turizm, ulaşım, eğitim, kültür endüstrisi gibi ekonomik faaliyet alanlarından uygun olanlara değinilir.
BECERİLER
Araştırma
Harita Okuryazarlığı
Mekanı Algılama
İş Birliği
ÖĞRETİLECEK KAVRAMLAR
Bölge
Turizm
Ulaşım
Eğitim
Kültür Endüstrisi
SÜRE
3 Ders (40+40+40=120 Dakika)
ÇALIŞMA YAPRAKÇIĞI
KARADENİZ BÖLGESİ
Bölge, Türkiye’nin kuzeyindedir. İsmini kuzeyindeki Karadeniz’den alır. Bölge, doğuda Gürcistan sınırından başlayarak, batıda Sakarya Ovası ile Bilecik’in doğusuna kadar uzanır. Türkiye yüzölçümünün % 18’ine sahip olan bölge, bu oranla yüzölçüm bakımından üçüncüdür. Doğu – batı istikametinde en uzun olan bölgemizdir. Bölgede Karadeniz iklim şartları etkilidir. Her mevsim yağışlıdır. Nüfus yoğunluğu Türkiye ortalamasının altındadır. Bölgede çalışan nüfusun %70’i geçimini tarımdan sağlamaktadır. Bölgede hayvancılık faaliyeti önemli bir ekonomik etkinliktir. Büyük baş hayvancılık ön plandadır. Karadeniz Bölgesi’nin turizm potansiyellerinin başında tabii güzellikler gelir. Karadeniz kıyıları çok çeşitli bitki ve ağaçlar ile bunların oluşturduğu manzaralara sahiptir. Yaylacılık faaliyetleri son yıllarda gelişen turizm faaliyetlerinden biridir.
http://www.cografya.gen.tr/egitim/bolgeler/karadeniz.htm
AKDENİZ BÖLGESİ
Akdeniz Bölgesi, adını komşu olduğu denizden alır. Bölge genişliği batıda Köyceğiz dolaylarından başlayarak, doğuda Hatay ilinin bitim noktası olan Basit Burnu yakınına kadar sokulur. Türkiye’nin toplam yüzölçümünün yaklaşık %15’ini oluşturur. Bölgenin büyük bir kısmı Toros Dağları ve yüksek platolarla kaplıdır. Genel olarak engebeli ve dağlıktır. Bölgedeki akarsular düzensiz rejime sahiptirler. Bölgede etkili olan Akdeniz ikliminde yağışların çoğu kış aylarında görülür. Yaz ayları ise çok sıcak ve kurak geçer. Bölgenin en önemli akarsuları, Asi, Seyhan, Ceyhan, Göksu, Manavgat, Aksu ve Dalaman çayıdır. Bölge göl bakımından zengindir. Yıllık sıcaklık ortalaması 18°C’dir. Bölgede tarım alanları sınırlı olmasına rağmen kıyı şeridinde en önemli ekonomik etkinlik tarımdır. En önemli tarım alanları başta Çukurova olmak üzere Amik ve Antalya ovalarıdır. İklim özellikleri tarımsal yaşamı şekillendirir. Tarım alanlarından yıl içinde birden çok ürün alma bakımından en elverişli koşullara sahip olan bölgemizdir. Adana Bölümü’nde sanayi daha fazla gelişmiştir. Mersin, önemli bir liman kentidir. Bölge turizmden elde edilen gelirler bakımından 3. sıradadır. Ayrıca yazın erken başlaması deniz turizminin de erken başlamasına ve gelişmesine neden olmuştur. Bütün Akdeniz kıyıları boyunca turistik tesisler kurulmuştur ve kurulmaktadır.
http://www.cografya.gen.tr/egitim/bolgeler/akdeniz.htm
MARMARA BÖLGESİ
Marmara Bölgesi ülkemizin kuzeybatı köşesinde yer alır. Ülke yüzölçümünün %8,5’i ile altıncı büyük bölgemizdir. Karadeniz, Marmara ve Ege olmak üzere üç denize komşudur. İstanbul ve Çanakkale boğazları bu bölgede yer alır. Hem Asya, hem de Avrupa kıtasında yer alır. Türkiye’nin ortalama yükseltisi en az olan bölgesidir. Marmara Bölgesi ikliminin en önemli özelliği bir geçiş iklimi karakteri göstermesidir. Nüfus yoğunluğu Türkiye ortalamasının üstündedir. Kent nüfusu en fazla olan bölgemizdir. Sanayi sektöründe çalışan nüfusun en fazla olduğu bölgemizdir. Diğer bölgelerden en fazla göç alan bölgemizdir.
Bölgede tarımın gelişmesinde ulaşım kolaylığı, sulamanın yaygınlığı, tüketici nüfusun fazla olması rol oynar. Bölgede hayvancılık büyük ölçüde ahır hayvancılığı şeklindedir. Bölgede ahır hayvancılığının yanında mera hayvancılığı da yaygındır. Ekonomik yönden en gelişmiş bölgemizdir. Sanayi kesiminde çalışan işçilerin yarıya yakını, sanayi ürünlerinin üçte birinden fazlası bu bölgeden elde edilir. Sanayinin en çok geliştiği bölgedir. Doğal güzellikleri ve tarihsel değerleri ile İstanbul, Bursa, Marmara kıyıları önemli turistik merkezlerdir. Özellikle Güney Marmara kıyılarında yaz turizmi gelişmiştir. Uludağ, yalnızca bölgenin değil, ülkemizin de en önemli kış turizmi alanıdır. Marmara Bölgesi, turizmden en çok gelir elde eden bölgedir (%48). http://www.cografya.gen.tr/egitim/bolgeler/marmara.htm
İÇ ANADOLU BÖLGESİ
İç Anadolu Bölgesi, Anadolu’nun orta kısmında yer alan Türkiye’nin yedi coğrafi bölgesinden biridir. Bu konumu sebebiyle “Orta Anadolu” da denir. Doğu Anadolu’dan sonra ikinci büyük bölgemizdir. Güneydoğu Anadolu Bölgesi dışında diğer bölgelerin hepsiyle komşudur. Aynı zamanda ülkemizde “tahıl ambarı” olarak da anımsanır. Bölge, yeryüzü şekilleri bakımından sade bir görünüme sahiptir. Engebeli araziler fazla olmadığı için, kara ve demiryolu ulaşımına oldukça elverişlidir. Bölgede, yazları sıcak ve kurak, kışları soğuk ve kar yağışlı karasal iklim hakimdir. Bölge ekonomisinin temeli tarıma dayanır. Ekili – dikili alanların oranı bakımından Marmara Bölgesi’nden sonra ikinci sırada yer alır. Çalışan nüfusun büyük bir kısmı tarımla uğraşır. Türkiye’nin en önemli tahıl üretim bölgesidir. İklimin yarı kurak karakterine rağmen, çok geniş alanlar tarıma ayrılır. Bölgenin tarımı iklim şartlarına bağlıdır. Tarımın en önemli problemi sulamadır. Ekonominin temeli tarım ve hayvancılığa dayanır. Türkiye’de ulusal gelirin %20’sini bu bölge sağlamaktadır. Bölgede küçük baş hayvancılık ön plandadır. Bölgenin önemli turistik yerleri peribacaları, Ihlara vadisi, Derinkuyu’daki yeraltı kentleri (Kapadokya) dir. Konya’daki Selçuklu eserleri, Mevlana türbesi ve çeşitli yerlerdeki antik hitit kentleri önemli turistik değerlerdir. Bölgede sağlık turizmi de gelişmiştir. Özellikle Eskişehir, Ankara, Konya, Niğde, Kayseri illerinde kaplıcalar bulunmaktadır. Bu yerleşim merkezlerinde bu maksatla kurulmuş dinlenme ve konaklama tesisleri yer alır. http://www.cografya.gen.tr/egitim/bolgeler/ic-anadolu.htm
…
Not: Diğer dersler/ kazanımlar (1, 2, 3 ve 4 ) ünitenin tamamındadır!