11. Sınıf IV. Ünite I. Ders
Fransız İhtilali
Kanıt 1:
16.Louis döneminde devletin çözülmesi iyice belirginleşmişti. Özellikle, Amerika Savaşı, Fransa’yı ağır bir borç yükü altına sokmuştu. Bununla birlikte, kral, harcamalarında hiçbir kısıtlamaya gitmemiş ve Versailles Sarayı’nda lüks bir hayat yaşamaya devam etmişti. Aristokratlar da sahip oldukları ayrıcalıkları korumakla birlikte, devletin tüm resmi makamlarına görevli olarak atanmışlardı. 1780’lere gelindiğinde, orduda bir subaylık satın almak için bile dört soylu aileye akraba olmak zorunluluğu vardı. Bu gelişmeler, 18. yüzyılın sonlarına doğru siyasi yönetim ile halkın arasındaki ilişkileri kopma noktasına getirmişti. Bunların yanısıra, ekonomik ve toplumsal hayatta önemli bir güç haline gelmiş olan burjuva sınıfı da halkın bu hoşnutsuzluğunu kullanarak siyasal iktidara ortak olmak istemişti.
YAKUT, Fransız İhtilâli, İstanbul, 2017
Kanıt Sorgulama
1) Kanıt 1’e göre Fransa’da halk ve yönetim arasındaki hoşnutsuzluğun sebebi nedir?
2) Sizce 16.yy’da ki halk ve yönetim arasındaki kopukluğun sonucu ne olabilir?
Kanıt 2
Etats Generaux soyluların, din adamlarının ve halk kesiminin oluşturduğu bir meclis konumundaydı. Bu meclis ilk zamanlarda Fransa’da ki krala danışman olarak görev yapmakta ve danışma meclisi niteliğinde bulunmaktaydı. 18. Yüzyılda Fransa Kralı XIV. Louis ülkenin içerisinde bulunduğu bunalıma çözüm bulmaları için 1614 yılından beri toplanmayan meclisi tekrar toplamaya karar verdi. Ancak sınıflar arasında yaşanan güç ve üstünlük mücadelesi gibi sebeplerle Etats Genaraux meclisi de bir çözüme ulaşamadı. 7 Haziran 1789’da Etats Generaux’daki halk temsilcileri, halkın yüzde doksan altısını temsil ettiklerini söyleyerek kendilerinden oluşan meclisi “Ulusal Meclis” olarak ilan etmiştir. Bu hareket ile Fransız ihtilalinin ilk adımı atılmış oldu.
YAKUT, Fransız İhtilâli, İstanbul, 2017
Kanıt Sorgulama
1) Fransız ihtilalinde ‘’ Ulusal Meclisin’’ rolü nedir?
2) Sizce Etats Genaraux meclisinin adını ‘’ Ulusal Meclis’’ olarak değiştirmesinin sebebi ne olabilir?
3) Kanıt 1 ve Kanıt 2’ye göre siz Etats Genaraux meclisi içerisinde halkın temsilcilerinden birisi olsaydınız yönetime karşı tepkiniz ne olurdu?
Kanıt 3
1789’da patlak veren Fransız İhtilali, 1830 ve 1848‘de yeniden Avrupa’yı sarsan yasal değişim, özgürlük, eşitlik, kardeşlik, milliyetçilik gibi terimlerle dönemindeki düzenleri değiştirmiş, hatta geleceği de yönlendirmiştir. 21. yüzyılın sonlarına gelindiğinde Avrupa’da Rusya ve Osmanlı Devleti dışındaki tüm toplumlar Fransız İnkılâbı modeline uygun olarak değişmiştir
Kongar, Devrim Tarihi, İstanbul, 1999
Kanıt Sorgulama
1) Kanıt 3’te verilen bilgilere göre Fransız İhtilali hangi terimleri değişmesine
neden olmuştur? 2) Kanıt 3’e göre hangi devletler bu değişime uyum sağlamamıştır. 3) Fransız İhtilali geleceği nasıl ve ne yönde etkilemiş olabilir? Tartışınız.
Kanıt 4
Sırp İsyanı (1804)
Nedenleri:
-Osmanlı Devleti’nde merkezi otoritenin zayıflaması
– Rusya ve Avusturya’nın kışkırtması. – “ulusçuluk” akımlarının Sırplar arasında yayılması.
-XVIII. yüzyılda Osmanlı, Avusturya, Rusya arasında çıkan savaşların Sırp topraklarında yapılması.
Yunan İsyanı (1820 -1829)
Yunan İsyanı (1820 – 1829) Nedenleri: -Ulusçuluk akımının Yunan milleti üzerindeki etkisi.
-Sırpların, isyan neticesinde Osmanlı Devleti’nden bazı ayrıcalıklar elde etmiş olması.
-Etnik-i Eterya Cemiyeti’nin çalışması. -Rumların Bizans İmparatorluğu’nu yeniden canlandırmak istemesi.
Navarin Deniz Savaşı(20 Ekim 1827)
Osmanlı ve Mısır donanmalarıyla, birlikte hareket eden İngiliz, Fransız ve Rus donanmaları arasında geçmiş olan bir deniz muharebesidir. Bu muharebenin gerçekleşme nedenlerinden biriside Avrupalı devletlerin Rumları Milliyetçilik ideolojisi ile kışkırtmasına dayanmaktadır.
Kanıt Sorgulama
1) Sırp İsyanının nedenleri nelerdir?
2) Yunan İsyanının nedenleri nelerdir?
3) Sizce Sırp İsyanı, Yunan İsyanı ve Navarin Deniz Muharebesi ile Fransız İhtilalinin bağlantısı ne olabilir? Tartışınız.
Kanıt 5
Mora isyanı (1821), Mora Yarımadasında yaşayan Yunanlıların Osmanlı Devleti’ne karşı giriştikleri isyandır. Bu isyan Osmanlı Devleti tarafından bastırılmış olmasına karşılık, Avrupa devletlerinin Osmanlı Devleti’nin iç işlerine karışması sonucunda Yunanistan’ın bağımsızlığını kazanmasına neden olmuştur. Batı’nın gözünde Osmanlı İmparatorluğu’na karşı yürütülen isyanı gerek Avrupa’nın gerek Yunan Aydınlanmacılarının düşünce birliği ve ortak çabası ile gerçekleşmiş devrimsel bir hareket olarak görülmüştür. Nitekim durumu Fransız Devrimi’nin ateşli savunucularından biri olan Yunan aydın Rigas Velestinlis’ şu şekilde özetlemektedir: “Bir saatlik özgürlük, kırk yıllık köleliğe yeğdir!”
Clogg, Modern Yunanistan Tarihi, İstanbul, 1997
Kanıt Sorgulama
1) Kanıt 5’te verilen bilgilere göre Mora İsyanı Osmanlı Devleti üzerinde ne gibi
kayıplara yol açmıştır?
2) Kanıt 5’e göre Mora İsyanında Avrupalı Devletlerin ne gibi etkisi
bulunmaktadır?
3) Sizce Fransız ihtilalinin Mora İsyanına etkileri var mıdır? Nedir?
4) Rigas Velestinlis “Bir saatlik özgürlük, kırk yıllık köleliğe yeğdir” sözüyle neyi kastetmiştir?
1830-1848 İhtilalleri
Kanıt 6
1789 yılından sonra hızla yayılan ulusçuluk anlayışı Avrupalı devletlerin de tepkisini çekmişti. Avrupalı devletler 1815 yılında ulusçuluk akımını önlemek için Viyana Kongresini düzenlediler. 1815’te toplanan Viyana Kongresi’nde, büyük devletlerin kendi çıkarlarına göre kararlar alması, önüne geçilmeye çalışılan ulusçuluk akımının daha da hızlanmasına yol açtı. 1830 İhtilalleri, ilk olarak Fransa’da başladı. İhtilal başarılı olunca Almanya, İtalya, Polonya, İngiltere ve İspanya’da da etkilerini hissettirdi. Fransa, Belçika ve İspanya’da liberalizm hareketi başarıyla sonuçlandı. Liberalizm akımı sayesinde İsviçre bağımsızlığını kazandı. Avrupa’da Aristokrat sınıfı Burjuva sınıfına yenildi. Artık milletlerin hakkı ön plana çıkmaya başladı.
KANBEROĞLU, Fransız İhtilali’nden Türkiye Cumhuriyeti’ne Ulusçuluk Akımı, 2012
Kanıt Sorgulama
1) Kanıt 6’ya göre Fransa’da başlayan ihtilalden hangi ülkeler etkilenmiştir?
2) Siz 1815 yılında Avrupa’da yaşayan bir birey olsaydınız ‘’ ulusçuluk akımını ‘’destekler miydiniz? Neden?
…
Kanıt 8
Kanıt Sorgulama
1) Kanıt 8’de bulunan Fransız İhtilali öncesini temsil eden bu karikatür size ne ifade ediyor?
Kanıt 9
Kanıt Sorgulama
1) Kanıt 9’da bulunan görselde sizce kimler tasvir edilmiş olabilir?
2) Kanıt 9’da bulunan görselde ne ifade edilmek isteniyor olabilir? Tartışınız.