10. Sınıf III. Ünite IV. Ders
Yeniçeri Ocağının Ve Devşirme Sisteminin Osmanlı Devletleşme Sürecine Etkisini
KANIT 1: Acemi Ocağı ve Pençik Kanunu
Türklerin Avrupa kıtasına geçmelerinden sonra Rumeli’de fetihlerin artmasına paralel olarak askere ihtiyaç daha da arttı. Bunun için muhtemelen 1363’te çıkartılan Pençik kanunu gereğince savaş esirlerinden yararlanılma yoluna gidildi. Kanuna göre, savaşlarda alınan esirlerden beşte biri vergi karşılığı devletin olacaktı. Başlangıçta esirler kısa bir eğitimden sonra Yeniçeri Ocağı’na alınırdı. Bunun mahzurları görülünce, savaş esiri gençlerin Anadolu’daki Türk ailelerinin yanına verilmesi kararlaştırıldı. Böylece esirler küçük bir ücret karşılığı hem çiftçilik yapacaklar, hem de Türk İslam adet ve göreneklerini öğreneceklerdi.
Neşri, Kitab-ı Cihannüma. /nşr. F.R. Unat- M. Altay Köymen/.Ankara 1987. I, 199
Kanıt Sorgulama
1.Pençik sistemi nedir?
2.Pençik sisteminin özellikleri nelerdir?
3.Türklerin Rumeli’ye geçmesi ile ne ihtiyacı artmıştır?
4.Acemi oğlanlarının Yeniçeri Ocağı’na katılmadan önce Anadolu’daki Türk ailelerin yanına verilmesinin nedenleri nelerdir?
5.Pençik usülü ile devşirilen çocuklar Türk ailelerinin yanında ne öğrendiler?
KANIT 2: Devşirmelerin Müslümanlığı Kabul Etme Töreni
Arifi- Süleyman name /Topkapı Sarayı Müzesi
Kanıt sorgulama 2:
1.Yukarıdaki minyatürü dikkatlice inceleyiniz. Neler görüyorsunuz?
2.Devşirme çocuklara giydirilmek üzere niçin kırmızı bir kıyafet tercih edilmiş olabilir?
3.Devşirme çocuklarına bu törenin yapılmasının nedenleri neler olabilir?
KANIT 3: Devşirme Kanunu
1.Çocuklar yedi ila on yaş arasında olur.
2.Anası babası ölmüş çocuk alınmaz, terbiyesi noksan olacağından…
3.Köy sığırtmacının oğlu seçilmez; açgözlü ve ahlaksız olur.
4.Tek oğlu olanın çocuğu alınmaz.
5.Kel, fodul ve köse olanlar devşirilmez.
6.Asil soylu, sıhhatli, gürbüz ve mütenasip vücutlu çocuklar devşirilir.
Kavanin-i Yeniçeriyan, Süleymaniye Kütüphanesi, Esad Efendi,1463
Kanıt Sorgulama 3
1.Devşirme kanunu nedir?
2.Yukarıdaki devşirme kanununa bakarak bir ailenin tek oğlu alınmamasının istisnası nedir?
3.Devşirme kanununa göre gürbüz ve sıhhatli çocukların fodul(şişman) ve köse olanlara tercihinin sebepleri neler olabilir?