10 Sınıf I. Ünite VI. Ders
Kösedağ Savaşından Önce Türkiye Selçuklu Devleti Haritası

Aşağıda verilen bilgiler doğrultusunda Türkiye Selçuklu Devleti’ni haritaya çiziniz.
Selçuklu Devleti Sınırları
Batıda: Denizli, Kütahya, Eskişehir, Bolu dahil olmak üzere Karadeniz sahiline kadar
Güneyde: Antalya, Alanya
Güney Doğuda: Sarız, Mardin’den Van Gölüne kadar
Doğuda: Kars’a kadar tamamı (Kars dahil değil)
Kuzeyde: Trabzon Rum İmparatorluğu hariç kalan bölge
Kösedağ Yenilgisi
Kanıt 62
Simon de Saint Quentin, 1245-1248 Yıllarında Anadolu’dan Geçen Bir Keşiş Duyduklarını Anlatıyor
…Tatarlar(Moğollar), Türkleri ezip toz ettiler, Sivas toprağına kadar her yeri yıktılar, Konya sultanlık kentine kadar da ve bundan öteye atlılar gönderdiler. Öte yandan, Türkler Erzincan yakınındaki Akşehir dolayında bulunan düzlükte saldıracaklarından Baycu, kardeşini 40.000 askerle önden gönderdi; şöyle ki, ordunun her onluğundan üç alındığından 40.000 sayısını oluşturdular. O ordunun kazanması halinde Batu Kendisiyle birlikte başka bir kalabalık grupla onları izleyecekti. Eğer Türkler boyun eğdilerse bu hiç şaşırtmaz çünkü sultan bir gece önce sarhoştu ve ilk savaşçılar üstün geldiklerinde de o hala şarap içiyordu ve ordusu toplanmamıştı…Türkler mahvedilip bizzat sultan kaçıp korkudan çadırlarını bıraktı…
Simon de Saint Quentin, Bir Keşiş’in Anılarında Tatarlar ve Anadolu(1245-1248), DAKTAV yay., Antalya 2006, s.58
Kanıt Sorgulama
1-) Moğol komutanının adı nedir? Ordusunun mevcudu kaçtır? |
2-) Simon de Saint Quentin kitabını başkalarından duydukları şeyleri yazarak oluşturmuştur. Bu durumda onun ifadelerine ne kadar güvenebiliriz? Sultan gerçekten savaş öncesinde sarhoş olmuş olabilir mi? Bu konuyu tartışınız.(3dk) |
Kanıt 65
Vatikan Tarafından Moğollara Elçi Olarak Gönderilen Papaz Carpini (1185-1252 )Anlatıyor, Moğollarda Kölelik
Müslümanların ve diğer kavimlerin ülkelerinde egemen oldukları için, bütün tecrübeli sanatkârları alırlar ve kendi işlerinde kullanırlar… Köleleri olan çiftçiler bütün hasatlarını kumandanların Samanlıklarına taşırlar, onlar da çiftçilere ancak ölmeyecek ve tekrar ekebilecek kadarını bırakırlar. Diğer kölelere ancak günde küçük bir ekmek dışında ve haftada üç kez olmak üzere biraz et verirler… Bunlar savaş sırasında en ön safa koyulurlar. Bir bataklığı veya tehlikeli bir nehri geçmek gerektiğinde, bunlar yine ilk geçiş denemesini yapmakla zorunludurlar… Efendilerinin çadırlarında hizmet etmek zorunda bırakılan kölelerin kaderleri dünyadaki en kötü kaderdir, çünkü biz bunları pek sık olarak, en sıcak günlerde bile üst tarafları açık bir şekilde ve bacaklarında kürklü pantolonlarla çalışırken gördük. Kışları ise soğuktan çok cefa çekmektedirler. Birçoklarını da soğuktan dolayı el ve ayak parmaklarını kaybetmiş vaziyette gördük. Daha başkalarının da donarak öldüklerini veya organlarının donma yüzünden durumda kullanmaz olduklarına şahit olduk.
Johann de Plano Carpini, Moğol Tarihi ve Seyahatname, Ergin Ayan (çev.), Derya Kitabevi, Tranzon 2000, s. 90-92
Kanıt Sorgulama
1-) Kanıt 65’e göre Moğollar kölelerden nasıl faydalanırlardı? Yazınız.
2-) Kanıt 65’ten hareketle, Moğollara esir düşen insanların hangi şartlarda yaşadıklarını yazınız.